Dit is ons land en wij zullen het niet verlaten (door Clara Mertens)

Toen ik op het Hoogfeest van Allerheiligen naar de basiliek vertrok om samen met mijn gemeenschap
de eucharistie te vieren, had ik net beelden gezien van het moment waarop Palestijnen in Gaza om
diezelfde reden in hun kerk bijeen zaten en er plots vlakbij een Israëlische bom viel. De hele kerk
daverde, iedereen schrok, de kinderen die net de gaven naar het altaar brachten liepen snel terug
naar de veilige armen van hun ouders, en terwijl de plaaster van het plafond naar beneden dwarrelde,
keken de gelovigen opgelucht om zich heen. Oef, het was geen directe raketinslag.
Palestijnen in een kerk in Gaza? Ik hoor het jullie denken. Ja, katholieke gelovigen in de kerk van de
Heilige Familieparochie, in het centrum van Gaza-stad, op een steenworp van het Al-Shifa ziekenhuis
waar zoveel om te doen is. Geen twee weken eerder, op 19 oktober, bombardeerde Israël de Grieks-
orthodoxe kerk van Sint-Porphyrius, de oudste van de Gazastrook. Die keer was het wel raak en zeker
18 mensen die daar onderdak hadden gezocht kwamen om het leven.
Deze twee gebeurtenissen brachten plots de christenen in de Gazastrook sterk in beeld, die net als
hun islamitische buren en vrienden worden aangevallen door de meedogenloze Israëlische
bombardementen.
Raken die beelden mij dieper dan de beelden van moslims die getroffen worden door de onmenselijk
wrede aanvallen? Uiteraard niet. Mijn hart bloedt voor iedereen even hard. Ik begrijp niet hoe deze
wreedheden kunnen gebeuren terwijl de hele wereld er via de (sociale) media zit op te kijken.
Bovendien is een deel van het bloed dat door de aderen van mijn eigen kinderen stroomt uit
Palestijnse grond getrokken. Het ooit zo schilderachtige dorp Safad, waar hun grootvader opgroeide,
is nu Safed in het noorden van Israël, en ook Haifa, de ooit prachtige kuststad en geboorteplaats van
hun grootmoeder aan de oevers van de Middellandse Zee, is nu de derde grootste stad in Israël. Je
begrijpt waarom wij al weken niet meer fatsoenlijk slapen.
Ik geef toe dat ik niet wist dat er ook christenen zijn in Gaza. Ik heb zeventien jaar in Jordanië
gewoond, waar mijn kinderen geboren zijn, en daar was (en is nog steeds) ongeveer zes procent van
de bevolking christen. Dus waarom dan zo verbaasd dat er ook in Gaza christenen zijn?
Hoeveel christenen wonen er in Gaza en waar komen ze vandaan?
In totaal, verspreid over de hele wereld, zijn er ongeveer 400.000 christelijke Palestijnen. Slechts
2.000 van hen wonen in Gaza, waarvan de meerderheid uit Gaza zelf afkomstig is. De rest vluchtte er
naartoe na de oprichting van de staat Israël in 1948. Israël verjoeg en ontheemde toen ongeveer
700.000 Palestijnen, een gebeurtenis die de Nakba of catastrofe wordt genoemd.
Hoewel de meeste christenen in Gaza het Grieks-orthodoxe geloof aanhangen, leven er ook kleine
aantallen baptisten en katholieken. De hoeveelheid christenen is de laatste decennia afgenomen
omwille van emigratie naar Europa, Amerika en Canada, maar ook omwille van het sterk verminderd
aantal geboortes.
Hoe lang wonen er al christenen in Gaza?
De christelijke erfenis van Gaza gaat terug tot de tijd van Christus zelf. In de Bijbel reisde de apostel
Filippus na de kruisiging van Jezus over een woestijnweg van Jeruzalem naar Gaza om er het Woord
te prediken.
De kerk van Sint-Porphyrius - of wat er nu nog van overblijft - is de oudste in de Gazastrook. De
eerste kerk werd op deze plaats gebouwd in het jaar 425. De kruisvaarders bouwden de huidige kerk
rond 1150 en ze werd in 1856 gerenoveerd.
De katholieke kerk van de Heilige Familie werd gebouwd in 1974, samen met een school waar zowel
katholieke als moslim kinderen worden toegelaten. De lagere school had op het moment dat de
huidige bombardementen begonnen 300 leerlingen, de kleuterschool 50. Twee religieuze
zustergemeenschappen dragen zorg voor de parochieactiviteiten en zijn verantwoordelijk voor twee

tehuizen voor kinderen en ouderen met een handicap. Hun parochiepriester, de Argentijn Gabriel
Romanelli, was op 7 oktober, toen Hamas zijn aanval uitvoerde op de dorpen rond Gaza, op bezoek in
Bethlehem en is er nog steeds niet in geslaagd om terug te keren naar zijn parochianen.
Christenen worden in het Arabisch Nasrini (afgeleid van het Arabische woord voor Nazareth) of Masihi
(afgeleid van het Arabische woord voor Messias) genoemd, een verwijzing naar hun speciale status
als bewaarders van het geloof dat op hun grond in Christus geboren is.
Hoe zijn de relaties tussen christenen en moslims in Gaza?
Christenen in Gaza leven onder dezelfde belegering als hun moslim buren. Ze getuigen samen van
een geest van solidariteit die de religies heeft verenigd in hun strijd om te overleven en in hun droom
voor vrijheid. Ze zijn allemaal Palestijnen. Ze leven in dezelfde stad, met hetzelfde lijden.
Over het geheel genomen zijn de gemeenschappen verenigd in hun verzet tegen hun collectieve
gevangenschap in wat de grootste openluchtgevangenis ter wereld wordt genoemd.
Net zoals moslims geen toestemming krijgen om de Al-Aqsa-moskee in Jeruzalem te bezoeken, zijn
christenen ook niet in staat heilige plaatsen te bezoeken in Jeruzalem, Nazareth of Bethlehem. Beide
gemeenschappen zijn ook afgesneden van familieleden op de Westelijke Jordaanoever of elders.
Wat is de huidige situatie voor christenen in Gaza?
Onder de recente Israëlische bombardementen zochten zowel christenen als moslims hun toevlucht in
de kerken. In de kerk van de Heilige Familie schuilen op dit moment zo’n 600 mensen. In een filmpje
op Instagram zei een moeder die er zich met haar drie kindjes van acht, zes en vijf schuilhoudt omdat
haar huis verwoest is: “Wij christenen lijden net als ieder ander volk in Gaza. Dit is ons land en wij
zullen het niet verlaten."
Op het moment dat ik dit schrijf op 4 november hebben al minstens 9.257 Palestijnen het leven
gelaten onder de Israëlische bombardementen, waarvan 3.826 kinderen. Er zijn ook 23.516
gewonden. Zo’n 30% van alle huisvesting in Gaza is vernield en 1,4 miljoen mensen zijn op de vlucht
terwijl ze nergens heen kunnen. Er is in heel het gebied een dramatisch tekort aan drinkbaar water,
eten en medisch materiaal.

“Maar zij die hopen op de Heer vernieuwen hun kracht en slaan hun vleugels uit als adelaars. Zij
lopen en worden niet moe, zij rennen en raken niet uitgeput.”
Jesaja 40:31

Clara Mertens